نقدی بر مجموعه ی هنک

تنهايي قهرماني كه خانه اش را گم كرده است
در معرفي مجموعه هنك سگ گاوچران
پرونده روباه ويولن زن
جان آر. اريكسون
ترجمه: فرزاد فربد
ناشر: كتاب پنجره
تعداد: ۳۳۰۰نسخه
قيمت: ۱۷۰۰تومان
مجموعه كتاب هاي «هنك سگ گاوچران» مدتي است كه منظم و مستمر توسط فرزاد فربد ترجمه و به كوشش نشر پنجره منتشر میشود. اين مجموعه كه به نوعي جزء ادبيات نوجوان طبقه بندي مي شود و در عين حال براي مخاطبين در هر سني جذابيت دارد، به ماجراي سگ بي اصل و نسب نگهباني مي پردازد كه به همراه سگي كوچك تر و ترسو، مامور مراقبت از يك مزرعه آمريكايي پهناور است. جان آر. اريكسون، نويسنده و خالق شخصيت هنك، رمان ها را از زبان خود او روايت مي كند و همين باعث مي شود تا خودخواهي، غرور، اعتمادبه نفس كاذب هنك در برابر واقعيت هاي بيروني قرار گرفته و موقعيت هاي طنزآلودي بيافريند. هنك شخصيتي برآمده از سنت آمريكايي است. سنتي كه در آن روحيه گاوچراني و كابويي قسمت مهمي از تاريخش را تشكيل مي دهد و هنك دقيقاً پرداخته شده از چنين نگاهي است. سگي تنها، مهربان، جوانمرد و گاهي مغرور كه مي كوشد تا نقص هاي نژادي اش را با حس برتري خواهي اش جبران كند. مجموعه هنك سگ گاوچران با «زندگي سگي» آغاز شد و پس از آن كتاب هايي با عناويني مانند ماجراهاي دست اول، پرونده شبح هالووين، عشق رنگ و رورفته، ديدار با جغد جادوگر، قتل در چراگاه و... ترجمه و منتشر شده اند. آخرين كتاب هايي كه از سري داستان هاي هنك به بازار آمده است، دو كتاب «گمشده در جنگل تاريك و طلسم شده» و «پرونده روباه ويولن زن» هستند كه مانند آثار قبلي داراي جذابيت هاي روايي منحصربه فردي اند. جان. آر. اريكسون در مجموعه داستان هاي هنك، اصل روايتش را بر ويژگي هاي متناقض شخصيتي گذارده كه در اكثر كتاب ها مسير يكساني را طي مي كند. او معمولاً به دلايلي از مزرعه دور مي شود (يا قهر مي كند يا دچار سوءتفاهم مي شود يا مي خواهد كاري خارق العاده كند) و در جنگل اطراف مزرعه با خطرهايي مانند موجودات درنده دست و پنجه نرم كرده و در نهايت به «خانه» بازمي گردد. خانه اي كه امن است و او را در پناه امنيتش حفظ مي كند. اين مسير هميشگي- البته- بدون آگاهي به ماجراهاي قبل انجام مي شود. اما نويسنده مي تواند هنكي را بيافريند كه اجراكننده انواع شكل هاي حماقت است. اين حماقت كه از دوستي با يك روباه گرفته تا تلاش براي تبديل شدن به يك شواليه شجاع، موجب ساخته شدن ماجراهاي هنك مي شود. او تنها است، دستيارش ضعيف النفس، ترسو و حقير است و جالب اينكه هميشه هنك را جا مي گذارد. با اين شمايل هنك سگ گاوچران تبديل به آن چيزي مي شود كه ما به آن «قهرمان» مي گوييم. او قهرمان متناقضي است كه در نهايت اصول خود را دارد و با وجود من گويه هاي فراواني كه در ستايش از خود است اجازه مي دهد تا مخاطب او فرو افتادنش را هم ببيند. قهرمان پراشتباه، ماجراهاي هنك از آن جهت جذاب و دوست داشتني است كه در هر موقعيتي مي تواند وضعيت كلامي و زباني را به سمت خود بگرداند و با وجود ضربه هايي كه خورده برنده محسوب شود. اريكسون اين تيپ روايي را نه براساس شخصيت هايي ديگر بلكه با محوريت دادن به ماجراجويي هاي خودش پروبال مي دهد. در واقع هنك است كه با توسل به كوچك ترين موقعيت و اتفاقي يك ماجراي بزرگ مي سازد و خودش را وسط ماجرا تنها مي بيند. اين مجموعه درخشان در حوزه ادبيات نوجوان و در اين سال ها كم نظير است. مجموعه اي كه در عين مستقل بودن هريك از بخش هاي خود، مي تواند فضاي كلي و به هم پيوسته اي را هم بسازد. انتشار اين مجموعه كماكان ادامه دارد و تاكنون بيش از ده جلد از ماجراهاي هنك به بازار آمده است. آخرين آنها پرونده روباه ويولن زن، به روزگار هنكي مي پردازد كه به ناچار با روباه متحد شده و قرار است تخم مرغ بدزدد...(نوشته ی حسین ابراهیمی. مرداد 85 روزنامه ی شرق